حرکت پرشتاب ایران در صنعت نفت

سرمایه‌‌گذاری در نفت، تحت تاثیر مستقیم تحریم‌ها قرار داشت و اگر زمانی تجهیزات و قطعات نفت را تامین می‌کردیم، شدیدترین جریمه‌ها برای شرکت‌ها لحاظ می‌‌شد و این سبب افزایش چندین برابری ارزش واقعی نفت شده بود. همچنین در آن زمان اجازه فروش نفت به همه کشورها را نداشتیم و تنها به چهار کشور کره جنوبی، ژاپن، چین و هند نفت می‌فروختیم که خود سبب ایجاد رانت برای طرف‌های مقابل می شد، زیرا برای پرداخت وجوه انتقالی، اجازه استفاده از سیستم بانکی را نداشتند؛ به همین دلیل بخش عظیمی از درآمد حاصل از فروش نفت در این کشورها مسدود و اجناس غیرقابل استفاده و بی‌کیفیت وارد کشور می شد. با برجام بود که ما توانستیم پول حاصل از فروش نفت را به کشور انتقال دهیم. این موضوع در اقتصاد کشور بسیار موثر بود.

در عین حال ممنوعیت تردد کشتی‌های حمل نفت با برجام از بین رفت و شرکت‌های بیمه‌ای معتبر به بیمه کردن کشتی‌ها پرداختند. در عین حال با ورود مشتریان در این مقطع روبرو بودیم و مشتریان نفت ایران از چهار کشور فراتر رفته و کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی به خرید نفت از ایران ابراز تمایل کردند.

در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی مذاکراتی آغاز و شرکت‌های مختلفی وارد کار شدند؛ موافقت‌نامه‌هایی نیز امضا و شرکت‌های بزرگی تحت عنوان E&P شناسایی شدند و یک حرکت خوب رو به جلو در حوزه اکتشاف، توسعه و بهره برداری نفت ایجاد شد؛ به گونه‌ای که از صادرات روزانه یک میلیون بشکه در سال 92 اکنون با احتساب نفت و میعانات گازی به صادرات روزانه 2 میلیون و 800 هزار بشکه دست یافتیم که این موضوع درآمدزایی بسیار خوبی برای کشور ایجاد کرده است.

در سال 95 شاهد درخشش بسیار خوب ایران در اوپک و تغییر نگاه این سازمان بین المللی بودیم و شرکت‌های بزرگ نفتی مانند توتال، بی پی، شل و رپسول خواهان همکاری با ایران شدند. این اتفاق سبب شد کشورهای دیگر صنعتی جرات ورود به ایران را پیدا کنند. به عنوان نمونه توانسته ایم روند راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس را که تامین کننده بنزین بوده، سرعت دهیم و تجهیزات مورد نیاز را خریداری کنیم؛ این در حالی است که در گذشته به واسطه تحریم ها  انتقال ارز امکان پذیر نبود و تنها از طریق صرافی‌ها انجام می‎شد.

اکنون این مشکلات مرتفع شده و با بهره برداری از فاز نخست این پالایشگاه تولید روزانه 12 میلیون لیتر بنزین میسر می شود و تا اواسط سال آینده بقیه فازها نیز به بهره‎برداری می‎رسد و از این طریق در تولید بنزین بی نیاز می‌شویم. در بخش گاز نیز تاکنون توسعه خوبی اتفاق افتاده است تا جایی که در سوخت خانگی و سوخت‌های فسیلی مانند مازوت و نفت گاز، نفت، ال پی جی را حذف می‌کنیم و به چرخه صادرات وارد می‌کنیم، این‌ها از مواردی است که اتفاق می‌افتد و شرکت‌های داخلی با دریافت دانش فنی و فناوری از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی، دانش و توان فنی خود را ارتقا می‌دهند.

در همین حال شاهد افتتاح فازهای پارس جنوبی هستیم که با بهره‌برداری از آنها تولید گاز به حدود هزار میلیون متر مکعب در روز می‌رسد. این روندها مدت‌ها متوقف شده بود و یا به سختی و کندی پیش می‌رفت یا این‌که گزینشی بود اما هم اکنون شاهد حرکتی خوب و شتاب‌دار از کشورهای دیگر برای همکاری با ایران هستیم. برجام بی تردید بزرگترین موفقیت دولت یازدهم است، زیرا در روند تصویب آن دیپلماسی بسیار موفقی ارائه داده‌ایم و این دیپلماسی موفق ،خود را بر همه روندهای اقتصادی کشور تعمیم داده است.

اسدالله قره‎خانی

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی