اقتصاد مقاومتی؛ بهینه سازی مصرف سوخت و بیع متقابل

با توجه به نام‌گذاری سال 1396 با عنوان «اقتصاد مقاومتی، تولید- اشتغال» از سوی رهبر معظم انقلاب، ابلاغ بسته‌های رونق تولید و اشتغال از سوی ستاد محترم فرماندهی اقتصاد مقاومتی و تعیین اولویت‌های صنعت نفت، برنامه‎ها و پروژه های زیر از سوی وزیر محترم نفت به عنوان اولویت های سال 1396 شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در برنامه ملی اقتصاد مقاومتی تعیین و به این شرکت ابلاغ شده است:

1- پروژه بیع متقابل نوسازی 5 هزار دستگاه کامیون و کشنده فرسوده بالای 10 تن

2- پروژه بیع متقابل جایگزینی 3 هزار دستگاه اتوبوس فرسوده با اتوبوس پایه گازسوز

3- پروژه بیع متقابل جایگزینی 20 هزار تاکسی و ون فرسوده با تاکسی پایه گازسوز با پیمایش بالا

4 - پروژه بیع متقابل افزایش کارایی30 هزار موتورخانه و سامانه گرمایشی ساختمان های کشور

5- پروژه بیع متقابل برقدار کردن 10 هزار حلقه چاه و تلمبه آب کشاورزی

6 - برنامه کنترل نرخ رشد مصرف حامل های انرژی با همکاری وزارت نیرو

خلاصه ای از اهم عملکرد برنامه‌ها و پروژه های ذکر شده، پیشرفت های حاصله و برنامه اجرایی شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در قالب اقتصاد مقاومتی را می توان به شرح ذیل برشمرد:

بیع متقابل نوسازی 5 هزار دستگاه کامیون و کشنده فرسوده بالای 10 تن

پروژه نوسازی 5 هزار دستگاه کامیون و کشنده فرسوده، با هدف کاهش مصرف نفت گاز و ارتقای راندمان ناوگان سنگین حمل و نقل باری کشور، کاهش مصرف سوخت و آلودگی های زیست محیطی متناظر با جابه جایی بار جاده از طریق «طرح نوسازی 65 هزار دستگاه کامیون و کشنده فرسوده بالای 10 تن با عمر بالاتر از 35 سال» اجرایی شده است.

زیرساخت های ایجاد شده در مسیر اجرایی شدن طرح یاد شده عبارتند از: برگزاری همه فراخوان‌ها و شناسایی تامین کنندگان و سرمایه گذاران، تهیه پیش‌نویس قراردادها و اخذ تاییدیه شرکت ملی نفت ایران، تهیه طرح اندازه گیری و صحه گذاری و محاسبات صرفه جویی انرژی، طراحی سامانه اجرای پروژه، تدوین گردش‌های کاری و نقشه فرایندها، تهیه دستورعمل‌های گردش مالی طرح و ایجاد امکان ارتباط با وب سرویس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای.

علاوه بر ایجاد زیر ساخت های لازم، قرارداد نوسازی 5 هزار دستگاه کشنده بالای 26 تن با مجتمع صنعتی ماموت امضا شده که تاکنون نوسازی 590 دستگاه کامیون در این قرارداد انجام شده است. همچنین قرارداد 2100 دستگاه کشنده بالای 26 تن با شرکت سایپا دیزل در ماه گذشته منعقد شده است.

4 شرکت سرمایه گذار عامل صرفه جویی به استناد قراردادهای پشتیبان با سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، بانک‌ها یا متقاضیان آماده انعقاد قرارداد هستند و مراحل انعقاد قراردادهای نوسازی 6400دستگاه کامیون نیز نهایی شده است.

بیع متقابل جایگزینی 3 هزار دستگاه اتوبوس فرسوده با اتوبوس پایه گازسوز

این پروژه، مرحله اول اجرای طرح «جایگزینی 17 هزار اتوبوس شهری فرسوده دیزلی با اتوبوس های گازسوز» است که در چارچوب ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور و آیین نامه اجرایی بر اساس مصوبه شورای محترم اقتصاد و اصلاحیه های آن، مبنی بر پرداخت یارانه صرفه جویی سوخت با هدف ارتقای حمل و نقل شهری، کاهش مصرف سوخت و آلودگی های زیست محیطی اجرایی می شود. تعهد بازپرداخت مبالغ صرفه جویی شده از طریق اجرای مصوبه فوق با اعلام شهرداری های متقاضی و تایید وزارت نفت ایران، از طریق منابع ناشی از صادرات (کاهش واردات) سوخت مایع صرفه جویی شده تا سقف تعهدات دولت به ازای هر کیلومتر پیمایش در زمان پرداخت به شرکت های سرمایه گذار عامل صرفه جویی طرف قرارداد با شهرداری‌ها/ شرکت های واحد اتوبوسرانی یا عناوین مشابه مورد تایید شهرداری ذیربط به مدت 7 سال به ازای هر اتوبوس پرداخت خواهد شد.

در خصوص این طرح، زیر ساخت‌های لازم از جمله طراحی سامانه اجرای پروژه، تدوین گردش های کاری، تهیه پیش‌نویس قراردادها و اخذ تاییدیه شرکت ملی نفت ایران، تهیه طرح اندازه گیری و صحه گذاری و محاسبات صرفه جویی انرژی، برگزاری فراخوان‌ها و شناسایی تامین کنندگان و سرمایه گذاران جهت اجرایی شدن طرح، ایجاد شده و بر اساس مذاکرات صورت گرفته با اتوبوسرانی های شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و اراک، مراحل انعقاد قراردادهای نوسازی 1994 دستگاه اتوبوس نهایی شده است.

بیع متقابل جایگزینی 20 هزار تاکسی و ون فرسوده با تاکسی پایه گازسوز با پیمایش بالا

جایگزنی 20 هزار دستگاه تاکسی فرسوده با تاکسی های پایه گازسوز فاز نخست طرح «جایگزینی 140 هزار تاکسی فرسوده با تاکسی پایه گازسوز هیبریدی/الکتریکی با پیمایش بالا» است. این طرح با اهداف کاهش مصرف بنزین، ارتقای راندمان پیمایش تاکسی های درون شهری و کاهش انتشار آلاینده های زیست محیطی اجرا خواهد شد. در این طرح، تاکسی های پایه گازسوز/هیبریدی/تمام الکتریکی جدید، جایگزین تاکسی های فرسوده در حال تردد شده و وارد شبکه حمل و نقل درون شهری خواهند شد.

با ورود این تعداد تاکسی جدید، تاکسیهای فرسوده که دارای عمر بیش از 10 سال هستند، از چرخه حمل و نقل خارج خواهند شد.

از اقدامات انجام شده در خصوص ایجاد زیر ساخت های اجرایی این طرح می توان به طراحی سامانه اجرای پروژه، تهیه پیش‌نویس قراردادها و اخذ تاییدیه شرکت ملی نفت ایران، تهیه طرح اندازه گیری و صحه گذاری و محاسبات صرفه جویی انرژی و مذاکره با شرکت های خودروساز به منظور تولید تاکسی های پایه گازسوز با پیمایش بالا اشاره کرد.

علاوه بر ایجاد زیر ساخت های لازم، قرارداد جایگزینی 10 هزار دستگاه تاکسی (شامل 2 هزار دستگاه تاکسی صندوق دار پایه گاز سوز/ هیبریدی/ الکتریکی و 8 هزار دستگاه تاکسی ون پایه گاز سوز) میان شرکت بهینه سازی مصرف سوخت و اتحادیه تعاونی های سراسری تاکسیرانی کشور به امضا رسیده و طبق مذاکرات صورت گرفته، 4 شرکت عامل صرفه جویی، آماده انعقاد قرارداد با اتحادیه تعاونی های سراسری تاکسیرانی کشور /تهران هستند.

بیع متقابل افزایش کارایی30 هزار موتورخانه و سامانه گرمایشی ساختمان های کشور

این پروژه فاز اول از طرح افزایش کارایی 600 هزار موتورخانه و سامانه گرمایشی است که در آن مقرر شده نسبت به بهینه سازی سیستم های حرارت مرکزی (موتورخانه) در حال کار در 500 هزار واحد ساختمان مسکونی و 100 هزار واحد ساختمانی تجاری- اداری در کشور اقدام شود.

از اقدام های انجام شده در مسیر ایجاد زیرساخت های لازم برای اجرایی شدن این طرح عبارتند از: طراحی و راه اندازی زیر سامانه طرح ارتقای کارایی موتورخانه‌ها، تهیه پیش نویس نمونه قراردادها/ موافقتنامه های موضوع طرح و اخذ تأییدیه، مدیریت حقوقی و مالی شرکت ملی نفت و وزارت نفت، تهیه طرح اندازه گیری و صحه گذاری و محاسبات صرفه جویی انرژی، شناسایی و ثبت نام سرمایه گذاران،تأمین کنندگان و متقاضیان اجرای طرح، اخذ وب سرویس های اطلاعات مشترکان گاز از شرکت ملی گاز ایران و « ساجار» از سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و اطلاعات هواشناسی، آموزش ناظران بازرسی اندازه گیری و صحه گذاری طرح، تهیه دستورعمل گردش مالی طرح و ابلاغ آن از سوی وزارت نفت، ارزیابی سرمایه گذاران، تأمین کنندگان و ناظران طرح، تهیه دستورعمل های فنی و اجرایی طرح.

علاوه بر ایجاد زیرساخت های لازم، تفاهم نامه های همکاری به شرح ذیل منعقد شده و انجام مراحل انعقاد قرارداد با 10 سرمایه گذار عامل صرفه جویی معادل 16 هزار موتورخانه با سرمایه گذاری بالغ بر 63 میلیون دلار به شرح ذیل نهایی شده است.

عقد تفاهمنامه با وزارت دفاع برای جذب سرمایه گذار و اجرای طرح در 50 هزار واحد موتورخانه ساختمان های اداری و مسکونی زیر مجموعه وزارت دفاع و کلیه نیروهای مسلح

عقد تفاهم نامه همکاری با اتحادیه های هتلداران مشهد و هتل- آپارتمان داران و مهمانپذیران استان خراسان رضوی برای سرمایه گذاری در طرح

عقد تفاهمنامه همکاری با کنسرسیوم همیار اول برای اجرای سیستم CCHP در ساختمان های هدف

عقد تفاهم نامه همکاری ارتقای راندمان موتور خانه های کشور بین شرکت بهینه سازی مصرف سوخت و شرکت پوریا از شرکت های زیر مجموعه گروه اقتصادی عرش

انعقاد تفاهم نامه همکاری اجرای طرح افزایش کارایی موتورخانه‏‌ها با هدف ممیزی انرژی ساختمان‌ها و اجرای طرح افزایش کارایی در موتورخانه های ساختمان های اداری و عمومی و خدماتی، همچنین مسکونی مورد تقاضای مستقر در استان اصفهان میان شرکت بهینه سازی مصرف سوخت و سازمان های مرتبط در استان اصفهان ( استانداری اصفهان، شرکت گاز استان اصفهان، اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان، سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان)

بیع متقابل برق دار کردن 10 هزار حلقه چاه و تلمبه آب کشاورزی

بر اساس آمار شرکت مدیریت منابع آب ایران، افزون بر 200 هزار حلقه چاه کشاورزی دیزلی دارای پروانه بهره برداری معتبر در کشور وجود دارد که از سوخت نفت گاز برای تأمین انرژی پمپ های آب استفاده می کنند. با توجه به اینکه دولت سالیانه هزینه زیادی بابت یارانه سوخت تحویلی به کشاورزان پرداخت می کند و کشاورزان برای بهره برداری از چاه های دیزلی مشقتهای زیادی تحمل می کنند، طرح برقدار کردن چاه های کشاورزی به تصویب شورای محترم اقتصاد رسید و در قالب ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر در سال 1394 اصلاح و تنفیذ شد. برقدار کردن 10 هراز حلقه چاه کشاورزی که از سوخت نفت گاز برای تامین انرژی پمپ های آب استفاده می کنند، به عنوان فاز نخست این طرح به شمار می رود. در این طرح سرمایه گذاران عامل صرفه جویی، با سرمایه گذاری روی چاه های کشاورزی دیزلی دارای پروانه بهره برداری معتبر، نسبت به برقی کردن آنها از چهار روش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر (انرژی خورشید و انرژی باد)، شبکه سراسری برق و ژنراتورهای گازسوز اقدام و از محل صرفه جویی سوخت تحقق یافته به مدت 8 سال، یارانه صرفه جویی سوخت دریافت می کنند. مسئولیت معرفی چاه های کشاورزی و اولویت بندی مناطق مربوطه، طبق مصوبه شورای محترم اقتصاد به عهده وزارت نیرو و با همکاری وزارت جهاد کشاورزی است.

در خصوص اقدام های انجام شده برای اجرایی شدن این طرح می توان به ایجاد زیرساخت های لازم از جمله طراحی سامانه اجرای پروژه، تهیه نمونه قرارداد شرکت بهینه سازی با سرمایه گذار و نمونه توافقنامه سرمایه گذار با مالک چاه و اخذ تاییدیه شرکت ملی نفت ایران، تهیه طرح اندازه گیری و صحه گذاری، احراز صلاحیت برخی سرمایه گذاران از سوی وزارت نفت و شناسایی عوامل اجرایی بیرونی پروژه از قبیل سرمایه گذاران، تأمین کنندگان تجهیزات و ناظران اشاره کرد.

همچنین تفاهمنامه مشترک میان شرکت بهینه سازی، شرکت ملی پخش، معاونت برق و انرژی وزارت نیرو، معاونت آب و آبفای وزارت نیرو و معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، منعقد شده و فهرست چاه های قابل برقدار کردن که از سوی معاونت آب آبفای وزارت نیرو به شرکت بهینه سازی اعلام می شود، در دست تکمیل است.

مذاکره با استانداری و سازمان برنامه و بودجه استان بوشهر در راستای برق دار کردن تلمبه های آب مزارع پرورش میگو و شیلات و چاه های کشاورزی استان بوشهر، تشکیل کارگروهی متشکل از شرکت پخش مناطق، سازمانهای آب استانی و ادارات ذیربط جهاد کشاورزی برای تعیین سهمیه سوخت هر چاه و تعیین اولویت اجرای طرح در 25 استان از سوی شرکت مدیریت منابع آب (وزارت نیرو) از دیگر اقدام های انجام شده برای اجرایی شدن این طرح است.

افزون بر اقدام های یاد شده، تفاهمنامه همکاری میان شرکت بهینه سازی و شرکت جهاد نصر در خصوص اجرای طرح برق دار کردن چاه‌ها و تلمبه‌های آب کشاورزی در 50 هزار حلقه چاه منعقد شده و طرح پایلوت برقدار کردن 100 حلقه چاه کشاورزی با راهکار اتصال به شبکه برق سراسری در دست انجام است.

برنامه کنترل نرخ رشد مصرف حاملهای انرژی با همکاری وزارت نیرو

پس از ابلاغ برنامه کنترل نرخ رشد مصرف حامل های انرژی به شرکت بهینه سازی به عنوان یکی از برنامه های اولویت دار سال 96، واحد مدیریت انرژی و اصلاح الگوی مصرف در این شرکت تشکیل شده و اهم فعالیت های لازم برای انجام این مهم به شرح ذیل است:

  اجرای مفاد قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی در حیطه وظایف وزارت نفت
  تدوین اجرایی کردن مدل قراردادهای صرفه جویی انرژی در کشور
  تدوین و اجرایی کردن ساز و کارهای قانونی توسعه شرکت های خدمات انرژی
  تدوین و اجرای آیین نامه‌ها و دستورعمل های صرفه جویی و بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان و سایر بخشهای مصرف به همراه الگوهای نمونه
  اقدام های اجرایی پیاده سازی سیستم مدیریت انرژی در کلیه واحدهای عملیاتی صنعت نفت
  توسعه نرم افزارهای پایش جریان انرژی بالادستی صنعت نفت
  تهیه بسته های سیاستی سبد بهینه سوخت در بخش های مختلف
  پیگیری و اعمال جدی استانداردها و معیارهای مصرف انرژی در بخش های صنعت و حمل و نقل

در پایان امیدوارم اجرای شایسته، همه جانبه و جدی ماموریت های ابلاغی اقتصاد مقاومتی و پروژه های اولویت دار شرکت بهینه سازی، زمینه مناسب برای صرفه جویی موثر در مصرف حامل های انرژی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، کاهش هدررفت، تلفات و هزینه‌ها شود و فرصت‌های سرمایه گذاری ایجاد شده در قالب ماده 12 قانون رفع موانع تولید به رشد اقتصادی و رونق هر چه بیشتر تولید و اشتغال در کشور منتهی شود، انشاء ا....

علی وکیلی، مدیر عامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت

منبع: مشعل