نفتی‎ها؛ دست مریزاد

دیروز؛ 27 فروردین ماه در تاریخ صنعت نفت به یادگار می‎ماند. روزی که 6 فاز متعارف پارس جنوبی (فازهای 17 تا 21)، طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی و چهار طرح پتروشیمی شامل پتروشیمی انتخاب، واحد MEG پتروشیمی مروارید، فاز 2 پتروشیمی کاویان و پتروشیمی تخت جمشید پارس، در مجموع به ارزش حدود 20 میلیارد دلار با حضور رئیس جمهوری به بهره‎برداری رسید و کمی آن‎سوتر در غرب کارون و در همسایگی عراق، تولید روزانه نفت میدان مشترک آزادگان جنوبی از مرز 80 هزار بشکه گذشت.

*تلاش برای کاهش فاصله در تولید تجمعی: آمارها حاکیست، تولید روزانه گاز در میدان مشترک پارس جنوبی از حدود 280 میلیون متر مکعب در سال 92، به 575 میلیون مترمکعب افزایش یافته و تولید تجمعی ایران در این میدان به مرز هزار و 60 میلیارد متر مکعب رسیده است. آنطور که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ابراز امیدواری می‎کند، می‎توانیم با کمی تلاش و شتاب در کارها، فاصله تولید تجمعی خود را تا قطر که برداشت هزار و 770 میلیارد متر مکعبی را نیز از گنبد شمالی پشت سر گذاشته است، کاهش دهیم.

*امید به ادامه مسیر توسعه در لایه نفتی: طلسم تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی هم پس از گذشت سال‎ها شکسته و امروز اگرچه بسیار دیر، اما با افتخار می‎توان از آغاز تولید نفت در این میدان مشترک سخن گفت و خود را برای افزایش ظرفیت تولید به بیش از 35 هزار بشکه کنونی آماده کرد. به قول یکی از کارکنان طرح لایه نفتی، «رئیس جمهوری این مجوز را داد؛ وقتی در جریان ارتباط زنده با منطقه و افتتاح رسمی طرح ابراز امیدواری کرد که تولید نفت در این میدان تا 50 و حتی 60 هزار بشکه نیز افزایش یابد». این ابرازامیدواریِ رئیس دولت، امید به توسعه را در دل دلاورمردانی که روی شناور پالایشی کوروش روز را به شب می رسانند دو چندان کرده است.

*آزادگان جنوبی روی خط تولید: روند توسعه منحصر به پارس جنوبی نبوده و نیست. غرب کارون که آبان ماه سال 95 میزبان رئیس جمهوری بود تا بهره‎برداری از سه طرح توسعه‎ای یاران شمالی، فاز نخست آزادگان شمالی و فاز نخست یادآوران را جشن بگیرد، آغاز تولید نفت از میدان مشترک آذر را نیز اواخر سال گذشته در کارنامه‎اش به ثبت رساند و دیروز (همزمان با بهره‎برداری از حدود 20 میلیارد دلار پروژه در عسلویه)، افزایش تولید روزانه میدان مشترک آزادگان جنوبی به بیش از 80 هزار بشکه را نیز تجربه کرد.

*روزهای بهتر در انتظار غرب کارون: بر اساس برنامه‎ریزی‎های صورت گرفته، قرار است برداشت از میادین غرب کارون تا پایان خردادماه امسال باز هم افزایش یابد. تولید در یاران جنوبی همین روزها کلید می‎خورد و تولید آزادگان جنوبی تا پایان بهار به 110 هزار بشکه در روز خواهد رسید. البته به گمانم تا زمانی که از کنار هورالعظیم عبور نکنیم و خیالمان از بابت سیراب بودنش آسوده نشود، افتخار ثبت این میزان تولید تکمیل نخواهد شد. وزیر نفت درست گفت: «ما به هورالعظیم آسیبی نرساندیم».

*توسعه ایرانی در انتظار فناوری‎های روزآمد دنیا: پارس جنوبی و غرب کارون که مشترکا در نمایش توانمندی متخصصان ایرانی بی‎نظیر ظاهر شده‎اند، در حوزه قراردادهای جدید نفتی نیز از اهمیت ویژه‎ای برخوردارند بطوریکه نخستین مناقصه نفتی ایران در قالب مدل جدید قراردادهای نفتی با هدف تعیین تکلیف میدان مشترک آزادگان برگزار می‎شود و نخستین قرارداد نفتی نیز قرار است در قالب این مدل جدید برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی به امضا برسد.

*مسئولیت اجتماعی در قاب تولید و توسعه: گذشته از تولید نفت و گاز و برنامه‎ریزی برای امضای قراردادهای جدید، وزارت نفت بسته‎های کاری مجزایی هم برای فعالیت‎های CSR (مسئولیت اجتماعی) در پارس جنوبی و غرب کارون تعریف کرده و در تلاش است با بضاعت اندکی که دارد، از اجرای مسئولیت‎‎های اجتماعی خود به ویژه در این دو منطقه غفلت نکند.

*پیشرفت طرح‎ها به روایت آمار: بر اساس آخرین اطلاعات دریافتی از برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران، فاز ١٧ و ١٨ در شهریور ماه سال ٩٢ با ٧٨,٥٣ درصد پیشرفت به دولت یازدهم تحویل شده است؛ فاز ١٩ با ٦٧.٠٩ درصد پیشرفت و فازهای ٢٠ و ٢١ نیز با ٥١.٨٧ درصد پیشرفت به دولت یازدهم واگذار شده‎اند.  همچنین این آمار نشان می‎دهد بیش از 50 درصد پیشرفت فاز نخست طرح توسعه میدان آزادگان شمالی، حدود 23 درصد پیشرفت فاز نخست طرح توسعه میدان یادآوران و بیش از 90 درصد پیشرفت طرح توسعه میدان یاران شمالی در دولت یازدهم حاصل شده است و میدان های آزادگان جنوبی و یاران جنوبی که در شهریورماه 92 بدون ثبت پیشرفتی تحویل این دولت شد، امروز به ترتیب درصد پیشرفتشان از مرز 30 و 80 درصد گذشته است. مراد از ذکر این اعداد و ارقام، قطعا دادخواهی برای این دولت و آن دولت نیست. وزیر نفت دیروز در مراسم بهره برداری از 6 فاز استاندارد پارس جنوبی به درستی اعلام کرد: «باید نگاه ملی داشت».

*یک بام و دو هوای منتقدان: اما برخی منتقدان همیشه در صحنه وزارت نفت دولت یازدهم، دیروز و امروز هم دست از تخریب برنداشتند و با اظهاراتی از جمله اینکه «وزیر نفت از دستاوردهای دولت‎های قبل بهره‎برداری کرد»، گوشه ای دیگر از توانایی های خودشان در قلب واقعیت را نمایان کردند. جالب آن است، اینان همان‎هایی هستند که از اتفاق، بسیار سنگ دلسوزی برای کارکنان صنعت نفت را هم به سینه می‎زنند؛ اما حالا و تنها برای اینکه به دولت و وزیر نفت روی خوش نشان نداده باشند، حاضر شده‎اند حدود چهار سال تلاش و خدمت و دسترنج کارکنان نجیب این صنعت را نادیده بگیرند و به قولی، از آن سوی بام بیفتند تا صرفا اعلام کرده باشند دولت یازدهم، گُلی به سر صنعت نفت نزده است. بر آنان حرجی نیست. شاید هم حق دارند. شاید تمام این پروژه‎ها در همان دولت قبل تکمیل و بهره‎برداری شد و ما بسان اصحاب کهف در خواب فرورفته‎ بودیم. بر ما ببخشایند که دیر بیدار شده‎ایم و سکه‎ها و نرخ‎های بازار این روزها را نمی‎شناسیم.

*قدردانی زنگنه از دولت‎های گذشته: وزیر نفت دولت یازدهم دیروز از وزرای نفت و مدیران عامل پیشین شرکت ملی نفت ایران که هر یک به نوبه خود، سهمی در اعتلای میدان پارس جنوبی ایفا کردند، برای حضور در مراسم افتتاح رسما دعوت کرده بود و در غیابشان از آنها قدردانی کرد تا وقتی از انصاف و وجدان سخن می‎گوید، خود به آن آراسته باشد. زنگنه، افتخار امروز صنعت نفت را به مقام معظم رهبری، خانواده شهدا، ایثارگران و ملت شریف ایران تقدیم کرد و الحق و والانصاف نیز جز این روا نیست. امنیت و اقتدار امروز این سرزمین بی‎تردید ریشه در حمایت، تدبیر و عقلانیت رهبر فرزانه انقلاب دارد؛ این آب و خاک، آبادانی و رفاه امروز خود را وامدار خون پاک شهدا و دل‎های داغدیده خانواده های معزز ایشان است و صنعت نفت چه امروز و چه دیروز، چه در این دولت و چه در دولت‎های گذشته، اگر به نیکنامی و موفقیتی دست یافته، جز در سایه همت و تلاش کارکنان خدوم خود نبوده است.

قدر مسلم آن است که به همت کارکنان توانمند و نجیب صنعت نفت، پارس جنوبی به عنوان عظیم‎ترین میدان مشترک گازی ایران و منطقه غرب کارون به عنوان بزرگترین منطقه مشترک نفتخیز کشور، این روزها حال خوبی دارند. مهم این است و همین کافیست.

نفتی‎ها؛ دست مریزاد ...

 هانیه موحد